อุทยานเมืองเก่าพิจิตร – พิจิตร

ห่างจากตัวเมืองมา 7 กิโลเมตร เชื่อกันว่า ที่นี่คือที่ตั้งของเมืองพิจิตรเก่าซึ่งสร้างในสมัยพระยาโคตรบอง ประมาณปี พ.ศ. 1601 สังเกตได้จากภายในบริเวณกำแพงเมืองมีพื้นที่ประมาณ 400 ไร่เศษนั้น มีลักษณะเป็นเมืองโบราณ ประกอบไปด้วย กำแพงเมือง คูเมือง เจดีย์เก่า ฯลฯ มีสวนรุกขชาติกาญจนกุมาร ซึ่งกรมป่าไม้ได้จัดตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2520 ทำให้พื้นที่ภายในความร่มรื่น เหมาะสำหรับพักผ่อนหย่อนใจ ไฮไลท์น่าชม ศาลหลักเมือง สร้างเมื่อ พ.ศ. 2520 อาคารแบ่งออกเป็น 2 ชั้น คือ ด้านบนจะเป็นที่ตั้งของศาลหลักเมือง ส่วนด้านล่างจะเป็นที่ประดิษฐานรูปปั้นของพระยาโคตรบองซึ่งชาวบ้านเรียกว่า พ่อปู่ วัดมหาธาตุ เป็นโบราณสถานก่อด้วยอิฐที่ตั้งอยู่กึ่งกลางเมืองพิจิตรเก่า ทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำน่านเก่า ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานสำคัญของชาติ ไม่ควรพลาดชม พระธาตุเจดีย์ เจดีย์ทรงลังกาซึ่งภายในมีพระเครื่องชนิดต่าง ๆ ซึ่งได้ถูกลักลอบขุดค้นไป ด้านหน้าพระเจดีย์คือวิหารเก้าห้อง ด้านหลังพระเจดีย์เป็นพระอุโบสถ มีใบเสมา 2 ชั้น ดูขรึมขลังจากรากไทรที่เกาะอยู่หน้าบัน บริเวณใต้เนินดินส่วนวิหารยังพบสิ่งก่อสร้าง 2 ยุคสมัยคือสมัยสุโขทัยและสมัยอยุธยา รวมทั้งเจดีย์รายจำนวนมากและแนวกำแพงขนาดใหญ่ ถ้ำชาละวัน สัมผัสวรรณคดีชื่อดังเรื่องไกรทอง บทพระราชนิพนธ์ของรัชกาลที่ 2 ได้ที่นี่ โดยมีลักษณะเป็นถ้ำลึกลงไปในดิน ด้านหน้ามีรูปปั้นไกรทองและชาละวันที่ทางจังหวัดได้สร้างไว้ มีเรื่องเล่าว่า เมื่อประมาณ 65 ปีมาแล้ว พระภิกษุวัดนครชุมรูปหนึ่งจุดเทียนไขเดินเข้าไปในถ้ำ จนหมดเทียนเล่มหนึ่งก็ยังไม่ถึงก้นถ้ำ จึงไม่ทราบว่าภายในถ้ำชาละวันจะสวยงามวิจิตรพิสดารเพียงใด ปัจจุบันดินพังทลายทับถมจนตื้นเขิน เกาะศรีมาลา เป็นมูลดินคล้ายเกาะเล็ก ๆ กลางคูเมืองนอกกำแพงเก่า มีคูล้อมรอบเกาะแต่ตื้นเขิน สันนิษฐานว่าแต่เดิมน่าจะเป็นป้อม หรือหอคอยรักษาการณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง